Phòng 3, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh phối hợp với Tòa án nhân dân tỉnh tổ chức rút kinh nghiệm phiên tòa hình sự vụ án “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm quy mô lớn”

Thực hiện Chương trình công tác năm 2022, nhằm nâng cao kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, kiểm sát viên trong công tác kiểm sát, giải quyết, xét xử các vụ án hình sự. Ngày 23/3/2022, tại Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh, Phòng 3 Viện KSND tỉnh Quảng Ninh đã phối hợp với Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh tổ chức phiên toà rút kinh nghiệm vụ án hình sự đối với Bùi Văn Dư, Chu Hải Nam, Hồ Văn Nga cùng đồng phạm vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm quy định tại Điều 244 Bộ Luật hình sự.

Đến dự, theo dõi phiên toà có đồng chí Trần Thị Hương – Trưởng phòng 3 và các cán bộ, Kiểm sát viên thuộc Phòng 3 VKS tỉnh. Ngoài ra còn có các đồng chí là Lãnh đạo, Thẩm phán, thư ký toà hình sự thuộc Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh. Vụ án do đồng chí Đặng Huy Cường - Kiểm sát viên Phòng 3 Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh trực tiếp tham gia thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử.

Những năm gần đây, tại Việt Nam nói chung và tại tỉnh Quảng Ninh nói riêng, tình hình buôn bán trái phép các loài động thực vật hoang dã vẫn diễn ra khá sôi động và phức tạp. Số liệu mới nhất do Cơ quan điều tra Môi trường (EIA) công bố năm 2020 cho thấy, khoảng 15 năm gần đây, trong số các vụ bắt giữ buôn bán động vật hoang dã tại Việt Nam hoặc liên quan đến Việt Nam có ít nhất 105,72 tấn ngà voi (khoảng 15.779 cá thể voi); 1,69 tấn sừng tê giác (khoảng 610 cá thể tê giác); da, xương từ ít nhất 228 cá thể hổ, 65.510 cá thể tê tê.

Các bị cáo nghe Kiểm sát viên công bố luận tội

Trước thực trạng này, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh cho rằng, việc xét xử nghiêm các vụ án vi phạm Điều 244 về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm sẽ là hồi chuông cảnh tỉnh cho các đối tượng buôn bán, vận chuyển trái phép các sản phẩm từ động vật hoang dã, góp phần giữ vững trật tự xã hội và cân bằng hệ sinh thái.

Theo Cáo trạng số 28 ngày 23/02/2022 của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh mà Kiểm sát viên công bố tại phiên toà, các bị cáo đã có hành vi sau:

Chu Hải Nam vận chuyển trái phép 661,7kg vảy tê tê Java (thuộc phụ lục I, danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ) từ huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An đến thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh để bán sang Đông Hưng, Trung Quốc; Hồ Văn Nga buôn bán trái phép 661,7kg vảy tê tê Java; Trần Ngọc Nam buôn bán trái phép 452kg vảy tê tê Java; Ngô Sỹ Cường, Nguyễn Văn Cường, Đặng Ngọc Tuấn, Vũ Huy Bình và Đặng Văn Phổ buôn bán trái phép 163,35kg vảy tê tê Java. Ngoài ra, Đặng Văn Phổ còn có hành vi tàng trữ 0,235kg vảy tê tê Java; Bùi Văn Dư buôn bán trái phép 102 cá thể rùa trong đó 74 cá thể rùa đầu to, 24 cá thể rùa hộp trán vàng miền Bắc, 04 cá thể rùa hộp trán vàng miền Trung (thuộc danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm nhóm IB).

Đây là vụ án hình sự có tình tiết phức tạp điển hình, có nhiều bị cáo và các đối tượng liên quan, các bị cáo quanh co, không nhận tội, một số bị cáo phản cung ngay tại phiên toà nên Kiểm sát viên khi được phân công đã thực hiện đúng hướng dẫn số 12/HD-VKSTC về công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự, đó là tập trung nghiên cứu hồ sơ, nắm thật chắc các căn cứ buộc tội, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin chuyển đổi số trong hoạt động thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự như công bố tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên toà, công bố các lời khai trong quá trình điều tra của các bị cáo để bác bỏ các trường hợp bị cáo phản cung.

Sau ½ ngày làm việc, Hội đồng xét xử sau khi nghị án đã thống nhất quan điểm với đề nghị của đại diện Viện kiểm sát, áp dụng khoản 2, khoản 3 Điều 244, xử phạt các bị cáo lần lượt như sau: Bùi Văn Dư 5 năm 6 tháng tù, Chu Hải Nam 3 năm tù, Hồ Văn Nga 15 tháng tù, Trần Ngọc Nam 12 tháng tù, Ngô Sỹ Cường 15 tháng tù, Phạm Văn Cường 12 tháng tù, Đặng Ngọc Tuấn, Vũ Huy Bình, Đặng Văn Phổ 9 tháng tù.

Ngay sau khi kết thúc phiên toà, Lãnh đạo Phòng 3 và Lãnh đạo Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã tiến hành tổ chức họp rút kinh nghiệm với sự tham gia của đầy đủ thành phần tham dự phiên toà và Hội đồng xét xử vụ án. Các ý kiến tham gia hoàn toàn nhất trí với việc đánh giá chứng cứ, quan điểm của Kiểm sát viên tham gia xét xử tại phiên toà. Thẩm phán - Chủ toạ phiên toà và Hội thẩm nhân dân đã thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ của mình tại phiên toà theo đúng tinh thần cải cáh tư pháp, đồng thời cũng nêu rõ những tồn tại, hạn chế cần rút kinh nghiệm.

Việc tổ chức phiên toà rút kinh nghiệm theo yêu cầu cải cách tư pháp thực sự mang lại hiệu quả thiết thực, thể hiện được tinh thần, ý thức trách nhiệm, vai trò, vị thế của Kiểm sát viên; nâng cao chất lượng công tác kiểm sát giải quyết các vụ án. Phiên toà rút kinh nghiệm được Viện KSND tỉnh Quảng Ninh xem là một trong những hình thức tự đào tạo hiệu quả, qua đó các cán bộ, Kiểm sát viên làm công tác kiểm sát, giải quyết các vụ án hình sự đã học hỏi, nâng cao trình độ, kỹ năng nghiên cứu hồ sơ, xử lý các tình huống tại phiên toà, tích luỹ kinh nghiệm trong công tác chuyên môn, nghiệp vụ, đảm bảo thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị mà Đảng và ngành giao phó, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới.

Bùi Thị Minh Ngọc

Phòng 3